Пікірлеріңіз бен сенімдеріңіз қайдан келетінін ойлауды тоқтатқан кезіңіз болды ма? Егер сіз көптеген адамдар сияқты болсаңыз, сіз өзіңіздің сенімдеріңізді көп жылдық тәжірибе мен сізге берілген ақпаратты объективті талдаудың нәтижесі деп елестетуіңіз мүмкін. Шындық мынада, біз бәріміз байқамай қалатын және растау қиғаштығы деп аталатын өте кең таралған қатеге тап боламыз.

Біз өз пікірлерімізді ұтымды, қисынды және объективті деп елестетуді ұнатсақ та, бұл шындық емес. Біздің идеяларымыздың көпшілігі біздің идеяларымызға сәйкес келетін ақпаратқа таңдамалы түрде назар аударуымызға негізделген. Осыны ескере отырып, біз ойлау тәсілімізге сәйкес келмейтін нәрсені бейсаналық түрде елемейміз.

Растау біржақтылығы дегеніміз не?

Растауды бұрмалау мінез-құлық қаржысын зерттейтін когнитивтік бейімділіктердің бірі болып табылады. Ол сондай-ақ таңдаулы дәлелдерді жинау ретінде белгілі.

Басқаша айтқанда, сіз өзіңіздің сенімдеріңіз бен пікірлеріңізді растайтын ақпаратты ойланбастан іздейсіз және растамайтынын тастайсыз. Бұл мінез-құлық есте сақталатын деректерге және сіз оқыған ақпаратқа беретін сенімділікке де әсер етеді.

Растау қатесі қайдан келеді?

Бұл әсерді 1960 жылдары ашқан психолог Питер Уэйсон болды.Ол Васон эффектісі деп аталса да, оның өзі оны «растау қиғаштығы» деп атады.

Бірінде.«Тұжырымдамалық тапсырмадағы гипотезаларды жоюдың сәтсіздігі туралы» экспериментінде ол ең алдымен адам санасының ақпаратты таңдаулы түрде түсіндіруге бейімділігін тіркеді. Ол кейінірек оны "Ереже туралы ой қозғау" бөлімінде жарияланған басқа сынақтарда растады.

Біржақтылықты растаудың мысалдары

Растауды бұрмалаудың ең жақсы мысалы - сіз оқыған жаңалықтар , сіз кірген блогтар. және сіз өзара әрекеттесетін форумдар. Егер сіз оларды мұқият талдауды тоқтатсаңыз, олардың барлығының белгілі бір идеологиясы өте ұқсас екені немесе кейбір мәселелерді басқаларға қарағанда тыңғылықты шешетіні оңай.

Сонымен қатар, сіздің миыңыз сіздің ойыңызды басқа жаққа бұруға жауапты болады. сол жаңалықтар мен пікірлерге назар аударып, басқаларын елемеу.

Бұл когнитивті көзқарас ақпаратты өңдеу тәсілін өзгертеді және өміріңіздің көптеген салаларында қате шешімдер қабылдауға әкелуі мүмкін.

Ақпаратты іздеуде бұрмалану

Растауды бұрмалау Ақпаратты іздеу тәсілін бұрмалау . Сонымен қатар, бұл сіздің деректерді қалай түсінуіңізге, оны есте сақтауыңызға және тіпті есте сақтауыңызға әсер етеді.

Әлеуметтік желіде күлкілі нәрселерді жариялайтын, бірақ басқа жазбаларды елемейтін адамдарға ғана қарайтыныңыз оңай. тіпті кімнің ештеңе жазбағанын да ескермеңіз. Бұл боладыәсіресе достарыңыз бен контактілеріңіз сізге қарағанда көбірек көңілді екенін білу үшін интернетте көп уақыт өткізген кезде.

Сол сияқты ойыннан кейін сізден кім көп тәртіпсіздік жасады немесе кіммен бірге қалды деп сұралса. көбірек доп, сіз, әрине, допты иеленумен күресу үшін қателер туралы айту үшін қарсылас команданы пайдаланасыз. Бұл сондай-ақ беделі нашар команда әрқашан сіздің басыңызда ең көп бұзушылықтарды жасайтын команда екенін білдіреді. Сіз естеліктеріңізді осылай өзгертесіз немесе түсіндіресіз, әрқашан келісіміңізге негізделесіз.

Растау қателігінің қауіптілігі

Біз алдын ала болжауға бейімбіз

Алаңдау - бұл бұрын жасалған алдын ала пайымдау. бір нәрсені алдын ала білу. Егер біз ер адамдар көлікті әйелдерге қарағанда жақсы жүргізеді деп ойласақ, біз еркекке қарағанда рульдегі әйелдің әрекетіне мұқият боламыз.

Сондай-ақ адамды тәртіпсіздік деп санауға итермелейтін теріс пікір. футбол, жоғарыда айтқанымыздай, олар қарсылас команда жасаған кезде әрқашан шынайырақ. Оның үстіне, соның кесірінен біз өзімізден ерекшеленетін қоғамдар мен қауымдастықтарды құнсыздандырамыз. Көріп отырғаныңыздай, алдын ала пікір растаудың теріс әсері болып табылады.

Біз адамдарды қате бағалаймыз

Шындықты айту керек: біз көбірек бағалаймыз. ақылды және сенімді адамдарбіз сияқты нанымдар мен құндылықтарға ие адамдар. Біз сондай-ақ оларды басқаларға қарағанда жоғары адамгершілігі мен адалдығы жоғары деп есептейміз.

Саясатта, егер біз қандай да бір партияны қолдайтын болсақ, біз оны ұсынатын саясаткерлерді, егер олар қателессе, рұқсат етеміз деп бағалаймыз. Сондай-ақ, біз олардың қарсыластарынан жақсы адамдар екеніне сенеміз. Бұл әртүрлі діни нанымдар туралы сөйлескен кезде де болады.

Мен ақпараттың Психоанализ курсына жазылуын қалаймын .

Біз таңдамалы естеліктер бар

Біздің естеліктерімізге де осы бейімділік әсер етеді. Осылайша, біз өзімізге жақсырақ, біздің тарихымызға қандай да бір түрде пайда әкелетін және қазіргі уақытта бізді оңды түрде растайтын өткен деректерді еске түсіреміз. Сол себепті бір оқиғаны екі адам бірдей еске түсірмейді. Естеліктер өте субъективті.

Растау қатесін болдырмау әдісі

Растауда біржақтылықтан аулақ болу оңай емес. Әсеріңізді шектеудің ең жақсы формуласы - шешімдеріңізді және сіз оқыған ақпаратты мүмкіндігінше объективті талдауға тырысу. Жақсы стратегия - бұл сіздің пікіріңізге қайшы келетін пікірлерге ерекше назар аудару.

Растауды растау - бұл біздің миымыздың қорғаныс механизмі екенін айтқан жөн. Бұл адамдар қателескенді немесе бұрыс болғанды ​​жек көретіндіктен ғана бар.аргумент жоғалту. Бұл орын алған кезде де миымызда физикалық ауырсынумен байланысты аймақтар белсендіріледі.

Айналаңа өзіңнен басқа пікірлері бар адамдармен қоршау - сыни ойлауды дамытудың тамаша тәсілі. Себебі сіз өзіңіздің сенімдеріңізге сәйкес келмейтін ойларды елемеуге дағдыланасыз.

Қорытынды ойлар

Көріп отырғанымыздай, растау инстинктивті түрде бізді асыра бағалауға әкеледі. жиі жаңылыстыратын біздің сенімдерімізге, күтулерімізге және болжамдарымызға сәйкес келетін ақпараттың құндылығы. Бұған қоса, бұл біздің ойлағанымызға немесе сенетінімізге сәйкес келмейтін ақпаратты бағаламауға және тіпті елемеуге мәжбүр етеді.

Бұл растау бұрмалануы шешім қабылдауға үлкен әсер етеді, өйткені егер біз не істегіміз келетініне сенімді болсақ, біз қолымыздағы барлық баламаларды жоққа шығаруға бейімбіз. Бұл растау бұрмалауы біздің күткенімізге сәйкес келетін шындықты көретін сүзгі болғандықтан. Осылайша, бұл бізді әлемді көрудің әртүрлі тәсілдерін елемеуімізге мәжбүр етеді.

Сізге арнайы дайындаған нақтылау мағынасы туралы мақала ұнады ма? Психоанализ әлеміне ену үшін біздің «Психоанализ» онлайн курсын алыңыз. Сіз қалаған уақытта және кез келген жерде сабаққа қатыса алатыныңызды айта кеткен жөн! Сондықтан осыны жіберіп алмаңызжаңа нәрселерді үйрену мүмкіндігі. Өйткені, осылайша біліміңді байытасың.