ھەر قانداق ئىلمىي ئۇسۇل ئۆزىنىڭ ئوتتۇرىغا قويماقچى بولغان نەزەرىيىسىنى دەلىللەشنىڭ ئۆزىگە خاس ئۇسۇللىرىنى قوللىنىدۇ. بۇ ئىلمىي زاپچاسلارنىڭ ئۆزى ۋە ئۇلار ئىشلىگەن ھەرىكەتلەرنى تەكشۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلمازىمنىڭ كېلىپ چىقىشى ۋە مەنىسىنى ۋە ئۇنىڭ ئىنسان ئەقلى تەتقىقاتىغا كۆرسىتىدىغان تەسىرىنى چۈشىنىڭ. شەخسنىڭ روھىي ماتېرىيالى. ئاساسەن ، ئۇ بىرلەشتۈرۈش جەريانىدا مېخانىكىلىق باغلىنىشلىق روھىي تەركىب ياكى ئېلېمېنتلارنى تەتقىق قىلىدۇ. قانداقلا بولمىسۇن ، ئۇ ئاخىرىدا بۇ روھىي جەريانغا قاتنىشىدىغان تونۇش ئىدىيىسىنى تاشلىۋەتتى.

بۇنىڭدا ، پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلما تەتقىقاتىنىڭ ئاساسى ئۆزىنىڭ قوللاش ئوبيېكتىغا ئايلىنىدۇ. پىسخولوگىيەنىڭ دەسلەپكى ئاڭلىق تەجرىبە دەپ قارالغان نەرسىنىڭ ماھىيىتىنى ئىزدىگەنلىكى ئىسپاتلاندى. بۇنداق بولغاندا ، سىز ئۇنىڭ قۇرۇلمىسىنى بەلگىلىيەلەيسىز ۋە ئۇنى بەرپا قىلىدىغان ئېلېمېنتلارنى تەھلىل قىلالايسىز. . چۈنكى ئۇ زامانىۋى پىسخولوگىيەنىڭ قۇرغۇچىسى دەپ قارىلىپ ، 1879-يىلى گېرمانىيەدە تۇنجى پىسخىكا تەجرىبىخانىسى قۇرغان. ئۇنىڭ ئارقىلىق 19-ئەسىرنىڭ ئوتتۇرىلىرىدا پەلسەپەدىن مۇستەقىل ئىلىمگە ئايلاندى .

ئۇ يەردىن بىزبۇ ھەقتىكى تەكشۈرۈشلەرنى سىستېمىلىق تەرەققىي قىلدۇرۇش. بۇنىڭ ئۈچۈن بىر قانچە ئاپتور ئۆزىنى پىسخولوگىيەگە بېغىشلاپ ، بىر قانچە نەزەرىيە ۋە بىر قانچە پىكىر مەكتىپىنىڭ يەتكۈزۈلۈشىگە تۆھپە قوشقان. بۇ يەردە تەتقىقات سەزگۈمىزنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئاڭلىق ئەقلىمىزنىڭ قۇرۇلمىسىغا ئايلاندى. بۇ نۇقتىدىن ئېيتقاندا ، پىسخىكا تەكلىپى تونۇش ئارقىلىق ئاڭلىق تەجرىبىلەرنى تەتقىق قىلىشنى مەقسەت قىلىدۇ. Titchener ، بۇلارنىڭ ھەممىسى ئادەمگە باغلىق. بۇ ئالىملارنىڭ باشقا ساھەلەردىكى تەتقىقاتىغا ئوخشىمايدۇ. مەسىلەن ، پىسخولوگىيە ۋە فىزىكا نۇر ۋە ئاۋازنى تەتقىق قىلالايدۇ ، ئەمما كەسپىي خادىملار ئوخشىمىغان ئۇسۇل ، يۆنىلىش ۋە نىشانلارنى ئىشلىتىدۇ . ئۇنى باشتىن كەچۈرگەنلەرنىڭ تەجرىبىسىگە ئاساسەن. قانداقلا بولمىسۇن ، باشقا پەنلەر بۇ خىل شەخسىي تەجرىبە ياكى تەسۋىرلەش ھېسسىياتىنى قوللانمايدۇ. ئۇلار پەقەت بايقالغان نەتىجىنىلا كۆزىتىدۇ ۋە دوكلات قىلىدۇ.

شۇڭا ، پىسخىكىلىق قۇرۇلما شەخسنىڭ ئۆزىنىڭ ئۆگىنىش ۋاسىتىلىرىنى بايان قىلىشتىكى ئاساسلىق ئىشتىراك قىلىشىنى ھېسابلايدۇ. گەرچە ئۇ باشقىچە ئىشلىسىمۇبەك كۆپ بولۇپ ، تەتقىق قىلىنغان تەتقىقاتلاردىن قانائەتلىنەرلىك نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرەلەيدۇ. بۇ ئالدىنقى شەرتنى ئۆزى تەمىنلىگەن مېخانىزملار ئارقىلىق كۆزىتىش ئۈچۈن ، فىزىكا مەسىلىسىدە يۈز بېرىدۇ. مەيلى ئالدىراش ياكى ھېس قىلماسلىقىڭىزدىن قەتئىينەزەر ، تېمپېراتۇرا يەنىلا ئوخشاش.

ئۆز نۆۋىتىدە ، پىسخولوگىيە ئۆز نۆۋىتىدە شۇ ئالاھىدە ئۆينىڭ ئىچىدە شۇ تېمپېراتۇرىدا ئادەم بار-يوقلۇقىغا دىققەت قىلىدۇ. بۇ شەخس كۈزەتكۈچى بولىدۇ ، شۇڭا ئېنىقلانغاندىن كېيىن سىزنىڭ بۇ جايغا بولغان تەسىراتىڭىز كۆپ بولىدۇ. ئۇنىڭ تەجرىبىسى ئارقىلىق بىز ئىللىقلىق ھېسسىياتىنى بىلىمىز ياكى ئۇ يەردە راھەت ھېس قىلغان بولسا .

بۇنىڭدا ، پىسخولوگىيە ھازىر ياسالغان ۋە قوللىنىلغان ئاڭلىق تەجرىبىنى بىۋاسىتە تەتقىق قىلىدۇ . پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلما ئۇ ئاشكارلانغان ئوخشىمىغان ئەھۋاللاردا باشقىلارنىڭ تەسىراتىغا ئەگىشىدۇ. نەتىجىگە ئاساسەن ، سىز شەخس ، ئۇنىڭ مۆلچەرى ۋە ئەتراپىدىكى مۇھىتنى قانداق تونۇغانلىقىنى ئېنىق بىلىسىز.

پىسخولوگىيە دەرسلىكى

كىتاب پىسخولوگىيە دەرسلىكى تىتچېنېرنىڭ ئۆزى يازغان بولۇپ ، پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلما خاراكتېرلىك قاراشقا تۆھپە قوشىدۇ. ئۇنىڭ سۆزىگە قارىغاندا ، «ئىنسانلارنىڭ بارلىق بىلىملىرى ئىنسانلارنىڭ كەچۈرمىشلىرىدىن كەلگەن ، باشقا بىلىم مەنبەسى يوق» . بۇنىڭ بىلەن ئىنسانلارنىڭ تەجرىبىسى ئاخىرلىشىدۇھەر قايسى ساھەلەردىكى كۆپ خىل كۆز قاراشلارنى ئانالىز قىلىش ئۈچۈن. شۇنى ئۇنتۇپ قالماسلىقىمىز كېرەككى ، ھەر بىر ئادەم بىر-بىرىگە ئوخشىمايدىغان شەخسىي كەچۈرمىشلەرنى ئېلىپ بارىدۇ. بۇنىڭدا ، بىلىمنىڭ رېپېتىتسىيەسى شەخسلەر ئارىسىدا ئۆزگىرىپ ، ئوخشىمىغان بىلىملەرنى بەرپا قىلىدۇ.

ئاڭلىق تەجرىبىنى تەتقىق قىلغاندا ، تىتچېنېر بۇ يولدىكى خاتالىقنىڭ يۈز بېرىش ئېھتىماللىقىنى تەكىتلىدى. بۇ خىل ئېھتىماللىق قوزغىتىش خاتالىقى دەپ ئاتالغان. ئاساسىي جەھەتتىن ، كۆزىتىش ئوبيېكتىغا چېتىشلىق روھىي جەرياندا قالايمىقانچىلىق بولۇشى مۇمكىن.

مەن پىسخىكا ئانالىز كۇرسىغا تىزىملاتماقچى.

بۇنى مۇنداق چۈشەندۈرۈشكە بولىدۇ:

غىدىقلاش مەغلۇبىيىتى

ئالماغا تەۋە ئېلېمېنتلارغا مۇناسىۋەتلىك بۇ چۈشەندۈرۈشنىڭ كەملىكى بىز يۇقىرىدا ئاچقان نەرسە ، قوزغىتىش خاتالىقى. Titchener غا نىسبەتەن ، بۇ ئەھۋال يۈز بېرىدۇ ، چۈنكى ئالاھىدىلىكلەر ئارقا سۇپىدا قېلىپ ، چۈشەندۈرۈشنى تېخىمۇ ياقتۇرىدۇبىلىنگەن ۋە ئاددىي . نەتىجىدە ، كۈزەتكۈچى بۇ جىسىمنى تەھلىل قىلماي ، بەلكى ئۇنى شەرھىلەيدۇ.

ئاڭ توپى سۈپىتىدە ئاڭ <<بۇنىڭدا ، ئەقىل ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ توپلانغان بىلىملەرنىڭ يىغىندىسى ئىدى. ئۇنىڭ سۆزىگە قارىغاندا ، پىسخولوگىيەنىڭ بىردىنبىر قانۇنلۇق مەقسىتى ئەقىلنىڭ قۇرۇلما خاراكتېرلىك پاكىتلىرىنى كۆرسىتىپ بېرىش ۋە ئۇلارنى تەتقىق قىلىش ئىدى. ئىنسانلارنىڭ تەتقىقاتى. پىسخولوگىيەنىڭ ئۆزى بىر ئىلىم بولۇش سۈپىتى بىلەن قۇرۇلما ۋە ئىقتىدارچانلىققا ئوخشىمايدىغان باھالارغا ئېرىشتى. بۇنىڭغا بولغان كۆز قاراش ئاخىرىدا بۆلۈنۈپ كەتتى:

قارشى تۇرغۇچىلار

پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلما ۋە ئىقتىدارنىڭ خاراكتېرى ئوخشىمىغان. ئىككىنچى ، ھەرىكەتنى بىۋاسىتە يېتەكلەش ئۈچۈن ، ئەقىلنىڭ ئىقتىدار ھەرىكىتىنى تەتقىق قىلىدۇ. ئۇ ئىنسانلارنىڭ تەدرىجىي تەرەققىي قىلىشى ۋە ماسلىشىشچانلىقى دارۋىنىيە نەزەرىيىسىنى ساقلاپ قالىدۇ. باشقىچە قىلىپ ئېيتقاندا ، پاكىتلار سىستېمىنىڭ ئورنىغا شارائىت بولىدۇ ، قۇرۇلمازىم تەرىپىدىن قوغدىلىدىغان نەرسە .ئىجتىمائىي. ئۇنىڭ ئۈچۈن ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار گۇرۇپپا ۋە ئۇنىڭ قۇرۇلمىسىنىڭ نېمىگە ئېھتىياجلىق ئىكەنلىكىنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن خىزمەت قىلىدۇ. ئەقىل ۋە ئاڭ ، ۋوندت بەرگەن نەرسە . ئۇنىڭ سۆزىگە قارىغاندا ، بىزنىڭ كاللىمىز قۇرۇلما خاراكتېرلىك ۋەقەلەرنىڭ يىغىندىسى سۈپىتىدە خىزمەت قىلىدۇ ۋە ئاڭ ۋە ئەقىل شۇ يەردىن تۇغۇلغان. ئاساسلىق مەقسەت زېھىننىڭ قۇرۇلما تۈۋرۈكىنى بايقاش ، بۇنى ئىچكى قىسىمدا ئىزدىنىش ئارقىلىق ئىزدەش. بۇنىڭدا ، تەسىر ھالىتى ، ھېسسىيات ۋە ئوبرازدىن ئىبارەت ئۈچ باسقۇچ ئاڭ پەيدا بولىدۇ. گەرچە قۇرۇلما دەۋرى تىتچېنېرنىڭ ئۆلۈمى بىلەن ئاخىرلاشقان بولسىمۇ ، ئەمما بەزى تېخنىكىلار پىسخىكا ئانالىزىغا ئوخشاش باشقا كۆز قاراشلار بىلەن قۇتۇلۇپ قالدى. ئۇ سىزنىڭ ئۆزىڭىزگە بولغان تونۇشىڭىزنى ساپلاشتۇرۇپلا قالماي ، يەنە سىزنىڭ ئىچكى كۈچىڭىز ۋە يوشۇرۇن كۈچىڭىزنى شەكىللەندۈرىدۇ. بۈگۈن بۇ يەردە پىسخولوگىيەدىكى قۇرۇلمازىم توغرىسىدا ئۆگەنگەنلىرىڭىزنى مۇكەممەللەشتۈرگەندىن باشقا ، ئۇنىڭ مۇمكىنچىلىكىنى ئىسلاھ قىلىشقا ۋە گۈللىنىشكە تەييار. .