အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းတို့သည် လူတစ်ဦးချင်းစီအား စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ အပြုအမူပိုင်းဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှုများနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာနှင့် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို ကူညီရန် ကြိုးပမ်းသည့် အမျိုးမျိုးသောကုထုံးများထဲမှ နှစ်ခုဖြစ်သည်။

အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆန်းစစ်ခြင်း

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆန်းစစ်ခြင်းသည် ကလေးဘဝတွင် စိတ်ဒဏ်ရာကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာလေ့ရှိသော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ရှာဖွေဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် မသိစိတ်၏ ကုထုံးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤကုထုံးကို စိတ်ရောဂါပညာရှင် Sigmund Freud (1856-1939) မှ တီထွင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ Behavioral therapy သည် ပတ်ဝန်းကျင်လှုံ့ဆော်မှုများအရ အပြုအမူများ၏အေးစက်မှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်အတွက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာချဉ်းကပ်မှုဖြင့် ကုထုံးတစ်ခုဖြစ်သည်။

၎င်းကို John Broadus Watson (1878-1958) ၏ Behaviorist theory မှ တီထွင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ) Behaviorism ၏ “ဖခင်” ဟု ယူဆသော်လည်း၊ အပြုအမူပိုင်းခြားစိတ်ဖြာမှုတွင် အသုံးချသည့် သီအိုရီများနှင့် နည်းစနစ်များကို ဖန်တီးခဲ့သူမှာ B. F. Skinner ဖြစ်သည်။ Behaviorism သို့မဟုတ် Behaviorism သီအိုရီများ (အပြုအမူ၊ အမူအကျင့်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ) သည် လူနှင့်တိရစ္ဆာန်များ၏ အပြုအမူကို လေ့လာသော စိတ်ပညာနယ်ပယ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် စိတ်ပညာ၏ ပင်မရေစီးကြောင်း သုံးခုအနက်မှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး စိတ်ပညာ၏ အသွင်သဏ္ဍာန်နှင့် စိတ်ပညာနှင့်အတူ၊ (Gestalt) နှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာစိတ်ပညာ (psychoanalysis)။

သင့်လေ့လာမှုသည် ရည်မှန်းချက်ဒေတာအပေါ် အခြေခံပါသည်။ “အကျင့်စာရိတ္တအမြင်အရ၊ လူတစ်ဦးချင်းစီသည် လှုံ့ဆော်မှုနှင့်အညီ မိမိ၏အပြုအမူပုံစံများကို တည်ဆောက်သည်။ပတ်​ဝန်းကျင်​က​နေ ​ရောက်​ရှိ​နေတယ်​။" တစ်နည်းအားဖြင့် ဆိုရသော် လူမှုရေး၊ မိသားစု၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ပတ်ဝန်းကျင်သည် ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုစီတွင် ပြုမူပုံတို့ကို လွှမ်းမိုးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီ၏ ခံယူချက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်များမှ ယုံကြည်ချက်နှင့် အပြုအမူပုံစံများဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်းစီ၏ အပြုအမူများကို သတ်မှတ်ပေးပါမည်။

ပညာရေး၊ အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း

ထို့ကြောင့်၊ အပြုအမူပုံစံများသည် နေရာတစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ထိတွေ့ဆက်ဆံသော လူအုပ်စုအလိုက် ပြောင်းလဲသွားသည်ကို ရိပ်မိနိုင်ပါသည်။ သည် ဥပမာ အိမ်မှာရော အလုပ်မှာ ဒါမှမဟုတ် ပါတီပွဲနဲ့ ဘုရားကျောင်းမှာ ဘယ်သူကမှ အလားတူ ပြုမူလေ့မရှိပါဘူး။ ကလေးတစ်ဦး၏ပညာရေးတွင်၊ သူကြီးပြင်းလာသည့်ပတ်ဝန်းကျင်၏လွှမ်းမိုးမှုသည် ပို၍ထင်ရှားလာသည်၊ သူသည် သူ၏မိဘများထံတွင် သူမြင်သည့်ပုံစံများကို နောက်မှ ဆရာများနှင့် ကျောင်းနေဖက်များထံ ထပ်ခါတလဲလဲပြောတတ်သည်။

အပြုအမူသည် ကျန်းမာရေးနှင့် အသက်ကို ယေဘူယျအားဖြင့် ထိခိုက်နစ်နာစေသော အခါ၊ ထိုသို့သော အမူအကျင့်ပုံစံများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ပြီး ပြုပြင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ သိမြင်မှုဆိုင်ရာ အပြုအမူကုထုံး၏ ဖခင်ဟု ယူဆရသည့် အမေရိကန် စိတ်ရောဂါပညာရှင် Aaron T. Beck သည် မိမိကိုယ်ကို အလိုအလျောက် တွေးခေါ်သည့် အပျက်သဘောဆောင်သော အတွေးများဖြစ်သည့် ငါမတတ်နိုင်၊ မစွမ်းဆောင်နိုင်မှုစသည်ဖြင့် အပြုအမူများကို အဖျက်သဘော ဖြစ်ပေါ်စေသည်ကို သတိပြုမိခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ကို ကျော်လွှားရန် ဤ "အလိုအလျောက် အတွေးများ" ကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

ကိစ္စအများစုတွင် ဤအတွေးမျိုး၊မိမိကိုယ်ကိုယ် အပျက်သဘောသဘောထားသည် ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ၎င်းတို့၏နေ့စဉ်ဘဝတွင် အဆိုးမြင်သူများ၏ ရလဒ်များနှင့် ၎င်းတို့ကြောင့် ခံစားခဲ့ရသော တန်ဖိုးဖြတ်ခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ လူအများစုသည် ၎င်းတို့ကို အခြားသူများ၏ထင်မြင်ယူဆချက်နှင့်ပတ်သက်၍ အမြဲတမ်းစိုးရိမ်နေကြပြီး ယင်းမှာ အမှားတစ်ခုဖြစ်သည်။

အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း- ဖြေရှင်းချက်နှင့် နားလည်မှု

အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးသည် "ပြင်ပပြဿနာ" ကို ဖြေရှင်းရန် ရည်ရွယ်သော်လည်း၊ အပြုအမူဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းမှုများ အများစုသည် ကြောက်ရွံ့ခြင်း သို့မဟုတ် စိတ်ဒဏ်ရာများကဲ့သို့သော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းချက်အချို့၏ ရလဒ်များ ဖြစ်နိုင်သည်၊ ဥပမာ၊ phobias၊ (ဥပမာ- ကြွက်များ သို့မဟုတ် ပင့်ကူများကို ကြောက်ရွံ့ခြင်း)၊ လက်သည်းကိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် ဆံပင်ဆွဲခြင်းကို ဖြစ်စေသော ဖိစီးမှုတို့ဖြစ်သည်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆန်းစစ်ခြင်းကို ၎င်းတို့ စူးစမ်းနားလည်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် သီအိုရီနှင့် လက်တွေ့ကျသော လေ့လာမှုနယ်ပယ်တစ်ခုဟု ယူဆပါသည်။ သွယ်ဝိုက်သောအဓိပ္ပါယ်များ၊ ဤကုထုံးသည် ရည်မှန်းချက်ထက်ကျော်လွန်သည့်အရာအတွက် ရည်စူးထားသည်။ ဖရွိုက်အတွက်၊ အတွင်းနှင့်ပြင်ပပဋိပက္ခများအတွက် အဖြေများကို လူ့စိတ်တွင်တွေ့ရှိရသည်၊ သူ့အတွက် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာရောဂါလက္ခဏာသည် ရလဒ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာတွင် ယခင်ကရှိခဲ့သော ပဋိပက္ခဖြစ်ပြီး ပြဿနာ၏ဇာစ်မြစ်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းဖြင့် ၎င်းကို လူတစ်ဦးချင်းစီက ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မသိစိတ်သည် သူ၏လေ့လာမှု၏ အဓိကအရာဖြစ်သည်။ သတိလစ်နေသော အတွေးများကို သတိပြုမိခြင်းဖြင့် "လူနာသည် ဖိနှိပ်ထားသော စိတ်ဒဏ်ရာများ၊ စိတ်ခံစားမှုများနှင့် အတွေ့အကြုံများကို လွတ်မြောက်စေပြီး၊ မိမိကိုယ်မိမိ သတိရှိခြင်းဖြင့် မိမိနှင့် အခြားသူများနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ဆက်ဆံတတ်ရန် သင်ယူနိုင်သည်ဟု သူယုံကြည်ခဲ့သည်။အခြားသူများနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှုများ၊ အာရုံကြောဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ရောဂါများမှ သက်သာပျောက်ကင်းစေပါသည်။"

အခြေခံခြားနားချက်များ

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုသည် သတိလစ်နေသည့်အရာအားလုံးနှင့် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေသည့်အရာများကို သတိလစ်သွားစေရန် ကြိုးပမ်းသည်။ သူမသည် စိတ်ဒဏ်ရာများကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် သတိလစ်မေ့မြောနေသော အမှတ်တရများကို ရှာဖွေရန် ရည်ရွယ်သည်။ အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးသည် လက်ရှိအခိုက်အတန့်ပြဿနာကို အာရုံစိုက်နေချိန်တွင် ၎င်းသည် ပြင်ပတွင် ရှိနေသည်။

ထို့နောက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း သည် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ပြင်ပတွင် ထင်ရှားသည့် အတွင်းပဋိပက္ခများကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းသည် နှင့် အပြုအမူဆိုင်ရာ ကုထုံးသည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ အပျက်သဘော ရောနှောသွားသော ပြင်ပပုံစံများကို ဖြေရှင်းရန် ရည်ရွယ်သည် ဟု ဆိုနိုင်သည်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆန်းစစ်ခြင်း နည်းပညာ

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း၏ အဓိကနည်းပညာမှာ Free Association ဖြစ်သည်၊ ၎င်းတွင် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူအား ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိဘဲ စိတ်ထဲတွင် လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပြောဆိုခြင်း ပါ၀င်သည် ။ ဖရွိုက်အတွက်၊ စကားပြောခြင်း၏ရိုးရှင်းသောအချက်သည် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာတင်းမာမှုများကို သက်သာစေပြီး လူတစ်ဦးချင်းစီကို သက်သာရာရစေပါသည်။

“လူနာတစ်ဦးအား ရောင်ပြန်ဟပ်မှုအားလုံးကို ပေးဆောင်ရန် ကျွန်ုပ်တောင်းဆိုသောအခါတွင် သူ၏ခေါင်းပေါ်ရှိအရာအားလုံးကို ပြောပြပါ၊ (…) သူပြောတာကို စော်ကားသလို ထင်သလိုထင်သလိုဖြစ်နိုင်သလို သူ့ရဲ့ရောဂါဗေဒအခြေအနေနဲ့ ဆက်နွှယ်တယ်လို့ ကောက်ချက်ချတာက တရားမျှတတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။” (Freud၊ “အိပ်မက်၏အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်”၊ 1900၊ p.525)။

ကျွန်ုပ်တို့ပေါင်းသင်းသောအခါတွင် သူ့အတွက်၊အတွေးများကို လွတ်လပ်စွာ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်သည်၊ အရာခပ်သိမ်းသည် စွဲကပ်နေသည့် မသိစိတ်၊ စိတ်ခံစားမှုများနှင့် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်ထားသော ဝေဒနာများနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖရိုဖရဲဖြစ်မှု၏ မူလအစဖြစ်သော စိတ်ခံစားမှုများနှင့် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်ထားသော ဝေဒနာများကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်သည်။ ကုသရေးဆရာနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူတို့သည် ပြဿနာ၏အဖြေကိုရရှိရန် ၎င်းတို့ကို စတင်ပေါင်းစည်းပြီး စုစည်းထားသည့် “အဆက်ပြတ်နေသည့်” အတွေးများမှ စတင်ခြင်းဖြစ်သည်။

စိတ်ကူးများ ပြန်လည်စုစည်းခြင်း၊ အပြုအမူကုထုံးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း

ဤ “ပြန်လည်စုစည်းခြင်း” ၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများ၊ စိတ်ထိခိုက်စရာဖြစ်ရပ် သို့မဟုတ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူအား ဖိနှိပ်လိုသောဆန္ဒကို ပေးဆောင်ပြီး "စကားလုံးဖြင့်ကုသခြင်း" တစ်မျိုးကို ပေးဆောင်ပါသည်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာလေ့လာခြင်းသင်တန်းတွင် စာရင်းသွင်းရန် အချက်အလက်ကို ကျွန်ုပ်အလိုရှိပါသည်။ ။

ပြဿနာ၏ဇာစ်မြစ်ကိုရှာဖွေရန် မသိစိတ်သို့ဝင်ရောက်ရန် ရည်ရွယ်သော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုနည်းပညာနှင့် ကွဲပြားသည်၊ အပြုအမူဆိုင်ရာကုထုံးတွင် နည်းစနစ်အမျိုးမျိုးရှိသောကြောင့် အပြုအမူအမျိုးအစားတစ်ခုစီအတွက်၊ အဲဒါက မတူညီတဲ့နည်းပညာတစ်ခုရှိပါတယ်။

သူတို့အထဲမှာ ကျွန်တော်တို့ပြောနိုင်တာက- မော်ဒယ်လုပ်ခြင်း “Atkinson (2002) အရ) မော်ဒယ်လ်သည် စမ်းသပ်သူအလိုရှိသော ဦးတည်ရာကို သွေဖည်သွားသော တုံ့ပြန်မှုမျိုးများကိုသာ အားဖြည့်ပေးသည် ( …) ၎င်းသည် ကြောက်ရွံ့မှုနှင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ကျော်လွှားရာတွင် ထိရောက်မှုရှိပြီး အခြားသူတစ်ဦးအား ထိခိုက်မှုမရှိဘဲ စိုးရိမ်ပူပန်မှုဖြစ်စေသော အခြေအနေတွင် ဖြတ်သန်းသွားသည်ကို ကြည့်ရှုရန် အခွင့်အလမ်းကို ပေးထားသည်။ လူတစ်ဦးသည် အပြုအမူများကို ရှုမှတ်ခြင်းဖြင့် သင်ယူသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။သူများတွေကို အတုခိုးတယ်။ အမူအကျင့်ပြောင်းလဲမှု၏ အလွန်ထိရောက်သောနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်၊ အခြားသူများကိုကြည့်ရှုခြင်းသည် လူသားတို့၏လေ့လာသင်ယူမှုနည်းလမ်းများထဲမှတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့်၊ လိုက်လျောညီထွေရှိသောအပြုအမူကိုပြသနေသူများကိုကြည့်ရှုခြင်းသည် လူများကိုမနာလိုသောတုံ့ပြန်မှုများဖြင့်လူများအားပိုမိုကောင်းမွန်သောဖြေရှင်းနည်းဗျူဟာများကိုသင်ပေးသည်။ ပြပွဲ “ကြောက်ရွံ့သောအခြေအနေ သို့မဟုတ် လှုံ့ဆော်မှုကို ရင်ဆိုင်ခြင်း။

ဥပမာ- အစွဲအလမ်းလွန်ကဲသော လူနာအား ညစ်ပတ်သောရေတွင် နှစ်မြှုပ်ပြီးနောက် လက်ဆေးခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်။ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းသည် ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်ဖွယ်ရာ လူတစ်ဦးသည် ထွက်ပြေးရန် အခွင့်အလမ်းမရှိဘဲ အချိန်ကြာမြင့်စွာ အကြောက်ဆုံးအရာ သို့မဟုတ် အခြေအနေနှင့် ထိတွေ့မှုတွင် ပါဝင်သည့်ပုံစံတစ်ခုဖြစ်သည်။" ကျွန်ုပ်တို့ကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုဖြစ်စေသော ခံစားချက်များ၊ ထပ်တလဲလဲ တွေးခေါ်မှုများ၊ နာကျင်မှုနှင့် စိတ်ဆင်းရဲစရာ ခံစားချက်များကို မိမိကိုယ်ကို ပိုသိလာပြီး မလိုလားအပ်သော အပြုအမူပုံစံများကို အသိအမှတ်ပြုရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ရွေးချယ်ထားသော ကုထုံးပုံစံ မည်သို့ပင်ရှိစေကာမူ အရေးကြီးသည်မှာ လိုအပ်သည့်အချိန်တိုင်းတွင် အကူအညီရယူရန်ဖြစ်သည်။

ကိုးကားချက်များ

//blog.cognitivo.com/saiba-o-que-e- terapia-behavioral- e-when-uses-la/ //br.mundopsicologos.com/artigos/sabe-como-funciona-uma-terapia-comportamental //www.guiadacarreira.com.br/carreira/o-que-faz -um-psicanalista / //www.psicanaliseclinica.com/metodo-da-associacao-livre-em-psicanalise///siteantigo.portaleducacao.com.br/conteudo/artigos/psicologia/diversas-tecnicas-da-terapia-comportamental/11475

ဤဆောင်းပါးကို Gleide Bezerra de Souza( [email protected] ) မှ ရေးသားခဲ့သည်။ ပေါ်တူဂီဘာသာစကားဖြင့် ဘွဲ့ရပြီး စိတ်ပညာသင်ကြားရေးတွင် ဘွဲ့ရခဲ့သည်။